Podróż poślubna na Krym

Sewastopol

Miasto w południowej części Półwyspu Krymskiego, przy Zatoce Sewastopolskiej, posiadające 380,7 tys. mieszkańców. Przynależność państwowa i administracyjna miasta jest od marca 2014 przedmiotem sporu między Ukrainą a Rosją. Wbrew powszechnej opinii Sewastopol nie przeszedł z Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w skład Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w 1954 – w przeciwieństwie do reszty Krymu pozostawał miastem o specjalnym statusie, podporządkowany rządowi i organom cywilno-wojskowym RFSRR. Po przekształceniu Ukraińskiej SFRR w niepodległą Ukrainę w 1991 r. znalazł się pod bezpośrednią kontrolą Kijowa, nie wchodząc w skład republiki autonomicznej. W marcu 2014 r. władze miasta zwróciły się z prośbą o przyjęcie go w skład Rosji, co zostało zaaprobowane przez władze rosyjskie, a odrzucone przez władze ukraińskie oraz społeczność międzynarodową (m.in. UE i USA). Wielki port wojenny na Morzu Czarnym, baza rosyjskiej Floty Czarnomorskiej (do 2047) na mocy porozumień zawartych między Ukrainą i Rosją po rozpadzie ZSRR. Najbardziej znane zabytki to: Park historyczny Chersonez Taurydzki – na jego obszarze zrekonstruowano częściowo budowle z czasów osadnictwa greckiego na tym terenie; Sobór Świętego Włodzimierza – odbudowany po zniszczeniach wojennych sobór znajduje się na terenie Chersonezu Taurydzkiego.

Bakczysaraj

Miasto na Krymie, położone w Górach Krymskich. Ośrodek przemysłu spożywczego. Znajduje się tu stacja kolejowa Bakczysaraj. W przeszłości Bakczysaraj był stolicą Chanatu Krymskiego. Do dziś zachował się jeden z trzech muzułmańskich kompleksów pałacowych w Europie – pałac chanów krymskich, w którym znajduje się najważniejszy na Krymie meczet – Wielki Meczet Chan-Dżami. W okolicy znajdują się inne cenne zabytki: całkowicie wydrążony w skale Monastyr Uspieński oraz skalne miasta (m.in. Czufut-Kale, Bakła, Eski-Kermen, Mangup). Dawna stolica chanów i pałac inspirował wielu wybitnych twórców. Adam Mickiewicz poświęcił miastu szereg Sonetów krymskich: Bakczysaraj, Bakczysaraj w nocy, Grób Potockiej, Mogiły haremu. Również Aleksander Puszkin napisał wiersz Fontanna Bakczysaraju.

Bałakława

Bałakława jest bardzo starą osadą, liczy ponad 3 tys. lat. Istnieją przypuszczenia, iż wzmianka o tej miejscowości znajduje się już w Odysei Homera. Od przełomu I/II wieku n.e. w Bałakławie stacjonowały wojska Cesarstwa Rzymskiego, które zbudowały tu fort. Pododdziały (vexilationes) legionów z terenu Mezji Dolnej (Moesia inferior) zapewniały bezpieczeństwo leżącego nieopodal miasta Chersonez, który był rzymskim protektoratem. Trwające od 1997 roku badania archeologiczne prowadzone są przez misję polsko-ukraińską (Uniwersytet Warszawski i Rezerwat Archeologiczny „Chersonez Taurydzki”). Badaniami ze strony polskiej kieruje prof. dr hab. Tadeusz Sarnowski. W trakcie badań ujawniono liczne pozostałości rzymskiej obecności, w tym świątynię poświęconą Jowiszowi Dolicheńskiemu (Juppiter Dolichenus) oraz fort rzymski dla ok. 500 żołnierzy. W miejscowości znajdują się ruiny genueńskiej twierdzy Czembalo, która to stała się inspiracją dla Adama Mickiewicza do napisania XVII Sonetu krymskiego „Ruiny zamku w Bałakławie”. W czasie wojny krymskiej, 25 października 1854 r. w pobliżu tej miejscowości miała miejsce bitwa, która przeszła do historii jako bitwa pod Bałakławą.

Ałupka

W Ałupce znajduje się pałac księcia Woroncowa wraz z dużym parkiem pałacowym. Zespół ten uważany jest za jedną z głównych atrakcji turystycznych Krymu. Pałac budował od 1828 do 1848 architekt Edwarda Blore, znany z rozbudowy Pałacu Buckingham. Pałac powstał w stylu eklektyzmu, głównie z wykorzystaniem neogotyku na fasadzie północnej i architektury wzorowanej na indyjskiej i mauretańskiej na fasadzie południowej. Do budowy wykorzystano miejscowy diabaz. Park zaprojektował i nadzorował budowę niemiecki ogrodnik Karl Kebach. Po rewolucji październikowej i ostatecznym upadku władzy białych pałac upaństwowiono. W czasie konferencji jałtańskiej pałac w Ałupce był siedzibą delegacji brytyjskiej, na czele z Churchillem. Efektowny wygląd pałacu sprawił, iż w 1985 ekipa realizująca film Podróże pana Kleksa, wybrała go jako obiekt zdjęciowy, który „zagrał” pałac króla Apolinarego Baja, władcy fikcyjnej krainy filmowej – Bajdocji.

Sudak

Miasto w południowo-wschodniej części Krymu nad Morzem Czarnym. Miasto być może zostało założone w 212 przez Alanów na terenie greckiego Królestwa Bosporu. Port w Sudaku był największym portem na Krymie należącym do tego plemienia, a osada – ważnym ośrodkiem handlowym. Alanowie rozpoczęli też tutaj uprawę winorośli, których szczepy ściągnęli z południowej Europy. Następnie w Sudaku rządzili Bizantyjczycy, którzy na polecenie Justyniana I zbudowali tu w VI wieku zamek. W VII wieku opanowali go Chazarowie, jednak w VIII wieku był wzmiankowany jako zależny od Bizancjum. W czasach chazarskich rozwinął się w duży ośrodek polityczny i handlowy – rezydował tutaj chazarski zarządca (tudun), a do miasta ściągnęła liczna ludność napływowa, głównie Grecy , uciekający z Bizancjum w czasach ikonoklazmu. Pod koniec X wieku miasto i port opanowali władcy Rusi Kijowskiej, nadając mu nazwę słowiańską Suroż. Miasto stało się jednym z największych ośrodków handlowych Słowiańszczyzny, pośrednicząc w handlu Rusi z Europą zachodnią. Epoka największego rozkwitu to przełom XII i XIII wieku, kiedy Sudak był pod władzą Połowców. Miasto stało się dużym ośrodkiem handlowym, w którym szczególną rolę odgrywał handel żywym towarem. W XIV wieku działała tutaj wenecka faktoria handlowa. W 1365 władzę przejęli Genueńczycy, którzy zbudowali potężną twierdzę na nadmorskich wzniesieniach. Poza murami twierdzy znajdowało sie przedmieście (borgo), które dało początek współczesnemu miastu. W okresie genueńskim Sudak (nazywany wówczas Soldają) zajmował, obok Kaffy, czołową pozycję gospodarczą i strategiczną w strukturach genueńskiej Gazarii. Według arabskiego podróżnika Muhammada Ibn Battuty, był uważany za jeden z ważniejszych portów ówczesnego świata. Władza Genueńczyków skończyła się w 1475, z chwilą opanowania miasta, wówczas już ostatniego bastionu Genui na Krymie, przez Turków osmańskich. Od tego czasu Sudak utracił znaczenie polityczne i handlowe, przekształcając się stopniowo w niewielką osadę. Nie zmieniło tego faktu przyłączenie tych obszarów do Rosji w 1783. W XIX wieku był lokalnym portem i ośrodkiem uprawy winorośli. W 1804 utworzono tu pierwszą w Rosji szkołę winiarską. Rozwój miasta jako kurortu rozpoczął się na początku XX wieku wraz z budową sieci dróg do Symferopola, Teodozji i Ałuszty. Od 1920 pod władzą sowiecką, od 1954 w składzie Ukrainy. Prawa miejskie uzyskał w 1982.

Odessa

W starożytności na terenie Odessy istniały dwie osady greckie: „Isiaka” i „Istrian”. Od 337 roku tereny te należały do Gotów, w 390 przejęli je Hunowie, a w 453 Kutrigurzy (potomkowie Hunów). W 520 znalazły się pod panowaniem Awarów, w 620 Bułgarów (Hordy Asparucha) do 830 roku, kiedy zdobyli je Madziarowie. Od XIV wieku na terenie Odessy istniała tatarska warownia Hadżibej (Chanat Krymski). W wyniku podbojów litewskich pod koniec XIV w., od 1392 r. do końca lat 40. XV w. terytorium między Dniestrem i Dnieprem pozostawało pod władzą Wielkiego Księstwa Litewskiego. Według Jana Długosza, w 1413 r. Władysław Jagiełło wysłał stąd kilka statków z pszenicą. W celu wzmocnienia swej władzy Witold Kiejstutowicz zbudował na brzegu Morza Czarnego fortyfikacje, między innymi rozbudował twierdzę Chadżybej, ulokowaną dokładnie w miejscu dzisiejszej Odessy. Pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1415 r., kiedy wymieniana jest przez polskie kroniki. Zamek ten został nadany w 1442 roku przez króla polskiego w dożywocie kasztelanowi i staroście kamienieckiemu Teodorykowi z Buczacza. Po krótkim okresie przynależności do Litwy, w 1529 twierdza znalazła się w otomańskim regionie Jedysan pod turecką nazwą Yeni Dünya (tur. Nowy Świat). W 1789 r. została zajęta przez wojska rosyjskie. Miasto zostało oficjalnie założone w 1794 przez Rosję na terytorium straconym przez Imperium Osmańskie w 1792. W XIX wieku miasto stało się głównym portem obsługującym eksport rosyjskiego zboża. Dzięki temu stało się jednym z najbogatszych i najszybciej rozwijających się miast carskiej Rosji. W 1795 miasto miało 2250 mieszkańców, a w 1814 25 tys. Potem wzrost liczby ludności był jeszcze szybszy: w 1850 100 tys., w 1873 185 tys., w 1884 225 tys., w 1900 450 tys. Przed wybuchem I wojny światowej miasto stało się czwartym najważniejszym miastem Imperium Rosyjskiego, po Petersburgu, Moskwie i Warszawie. W tym okresie społeczność żydowska Odessy doznawała aż sześciokrotnie pogromów: w 1821, 1859, 1871, 1881, 1900 i 1905. Masakra w roku 1905, która rozgorzała podczas drugiej fali pogromów w Rosji, kosztowała życie od 500 do 2500 żydowskich mieszkańców Odessy, zaś od 300 do kilku tysięcy zostało rannych. Po rewolucji w 1917 miasto straciło swoją wyjątkową rolę i nigdy nie odzyskało poprzedniej świetności. Na początku 1918 miasto było stolicą Odeskiej Republiki Radzieckiej. W latach 1941–1944 Odessa wchodziła w skład Rumunii pod nazwą Antonescu (na cześć marszałka Iona Antonescu). W 1941 roku Rumuni wraz z Niemcami i Ukraińcami dokonali eksterminacji 50 tysięcy Żydów zamieszkujących miasto.